
بازسازی پایداری صنعت دارو: عبور از بحران تأمین مواد اولیه و ناترازی انرژی
گروه سلامت و دارویی برکت: صنعت داروسازی یکی از ارکان اساسی نظام سلامت کشورها است. در ایران، این صنعت نه تنها در تأمین سلامت عمومی نقش مهمی ایفا میکند، بلکه به عنوان یکی از بخشهای کلیدی اقتصادی، در اشتغالزایی، تولید ملی و توسعه صنعتی کشور نیز تأثیرگذار است.
طی سالهای اخیر، صنعت داروی کشور با دو بحران ساختاری مواجه شده است: نخست، بحران تأمین مواد اولیه، که عمدتاً ناشی از نوسانات ارزی و تحریمهاست؛ دوم، ناترازی انرژی و عدم دسترسی پایدار به برق و گاز، که باعث اختلال در فرآیندهای تولید دارو میشود. با این حال و با وجود چالشهایی که صنعت دارو در زمینه تأمین مواد اولیه و ناترازی انرژی در سالهای اخیر با آن روبهرو بوده است، این صنعت همچنان توانسته است با ابتکار، نوآوری و همکاری میاندستگاهی به تداوم تولید و تأمین دارو برای مردم ادامه دهد.
در این گزارش، به تحلیل این چالشها پرداخته و از تلاشهای انجامشده برای مقابله با آنها و همچنین راهکارهای موجود برای آیندهای پایدار و امیدوارکننده صحبت خواهیم کرد.
بحران تأمین مواد اولیه: تلاشها برای کاهش وابستگی و تقویت تولید داخلی
صنعت داروسازی ایران در سالهای اخیر با چالشهای جدی در تأمین مواد اولیه روبهرو بوده است. وابستگی بالا به واردات مواد مؤثره (API) از کشورهایی همچون چین و هند، در کنار تحریمها و نوسانات ارزی، فشار زیادی بر تولیدکنندگان داخلی وارد کرده است. با این حال، اقدامات مؤثری برای کاهش این وابستگی آغاز شده است. بسیاری از شرکتهای دارویی در تلاشند تا از ظرفیت تولید داخلی برای تأمین مواد اولیه استفاده کنند. علاوه بر این، برخی از این شرکتها با استفاده از فناوریهای نوین و بهبود فرآیندهای تولید، موفق به توسعه مواد مؤثره با کیفیت بالا در داخل کشور شدهاند. این روند نشاندهنده عزم راسخ بخش خصوصی و حمایتهای دولتی است که میتواند به توسعه پایدار این صنعت کمک کند.
ناترازی انرژی: راهکارهایی برای تأمین انرژی پایدار در صنعت دارو
ناترازی انرژی یکی از چالشهای مهمی است که در سالهای اخیر، صنعت داروسازی ایران با آن روبهرو بوده است. با این حال، بسیاری از شرکتها با اتخاذ تدابیر نوآورانه مانند استفاده از انرژیهای جایگزین، بهینهسازی مصرف انرژی و نصب تجهیزات اضطراری، توانستهاند پایداری تولید خود را حفظ کنند. دولت نیز در این زمینه نقش حمایتی خود را ایفا کرده و از طریق تخصیص منابع انرژی به صنایع حیاتی، از جمله داروسازی، تلاش کرده تا این چالش کاهش یابد. این نوع همکاری بین بخش دولتی و خصوصی میتواند به عنوان الگویی برای سایر صنایع در کشور مطرح شود و نشاندهنده توانمندیهای داخلی در مقابل مشکلات انرژی است.
تلاشهای شرکتهای دارویی برای جلوگیری از تعطیلی خطوط تولید
شرکتهای دارویی در ایران همواره نشان دادهاند که با توانمندی، ابتکار و مدیریت بحران، میتوانند در برابر چالشها ایستادگی کنند. بسیاری از این شرکتها با برنامهریزی دقیق، از ذخیرهسازی مواد اولیه تا پیشبینی نیازهای انرژی، توانستهاند خطوط تولید خود را از تعطیلی حفظ کنند. استفاده از سیستمهای مدیریت پیشرفته، همکاری نزدیک با نهادهای دولتی و استفاده بهینه از منابع موجود، از جمله اقداماتی است که به حفظ تداوم تولید دارو و جلوگیری از کمبود آن در بازار کمک کرده است. این دستاوردها نشاندهنده پتانسیل بالای صنعت داروسازی ایران برای مقابله با بحرانها و تحولات اقتصادی است.
نقش دولت در حمایت از صنعت دارو: تقویت زیرساختها و سیاستهای حمایتی
دولت به عنوان بازیگر اصلی در زمینه سیاستگذاریهای کلان، میتواند نقشی تعیینکننده در تقویت تابآوری صنعت داروسازی داشته باشد. به منظور تسهیل تولید و تأمین مواد اولیه، دولت میتواند با اختصاص ارز ترجیحی برای واردات مواد اولیه استراتژیک، حمایت از سرمایهگذاری در صنایع داخلی و تسهیل فرآیندهای گمرکی، بستر لازم برای تقویت تولید داخلی را فراهم کند. علاوه بر این، دولت میتواند با تقویت زیرساختهای انرژی و ارائه تسهیلات ویژه به صنایع دارویی، به پایداری تولید کمک کند. همکاری میاندستگاهی و پیادهسازی سیاستهای هماهنگ، کلید موفقیت در عبور از بحرانهای کنونی است.
چشمانداز آینده: فرصتهای پیشرو برای تحول و رشد پایدار
آینده صنعت داروسازی ایران میتواند روشن و امیدوارکننده باشد. به رغم چالشهای موجود، این صنعت در حال حرکت به سمت استقلال بیشتر در تأمین مواد اولیه و افزایش تولید داخلی است. با ارتقای تکنولوژیهای نوین، بهکارگیری دانشبنیانها و توسعه ظرفیتهای صادراتی، میتوان به یک جایگاه رقابتی و پایدار در بازارهای جهانی دست یافت. علاوه بر این، همکاریهای بینالمللی و استفاده از تجربیات جهانی میتواند به رشد و بهبود کیفیت داروهای تولیدی کمک کند. دولت و بخش خصوصی باید به این روند با نگاهی راهبردی و مبتنی بر همکاریهای مشترک ادامه دهند تا ضمن حفظ سلامت جامعه، پایداری صنعت دارو را تضمین کنند.
نتیجهگیری
صنعت داروسازی ایران در مواجهه با بحرانهای اخیر، همواره نشان داده است که با تدابیر مؤثر، همکاریهای همافزا و نوآوری، قادر به حفظ تولید و تأمین دارو برای نیازمندان است. با حمایتهای هدفمند دولت، تلاشهای بخش خصوصی و اصلاحات ساختاری در سیاستهای کلان، میتوان بر چالشهای کنونی فائق آمد و مسیر رشد و پایداری این صنعت را هموار کرد. آینده صنعت دارو، بهویژه در زمینه تولید داخلی و خودکفایی، نهتنها یک هدف ملی بلکه یک فرصت بزرگ برای توسعه اقتصادی و ارتقاء سلامت عمومی است.