
داروسازی در میدان بحران؛ نقشه راه «پیرصالحی» برای عبور از طوفانهای ارزی، تحریمی و تولیدی
گروه سلامت و دارویی برکت: در دل سالهایی که اقتصاد کشور با فشارهای داخلی و خارجی درهمتنیده، صنعت داروسازی ایران نیز از ضربههای پیاپی مصون نمانده است. حذف ارز ترجیحی، بحران تأمین مواد اولیه، ناترازی انرژی، قیمتگذاریهای متزلزل، و ورود بیرویه داروهای تقلبی به بازار، تنها بخشی از چالشهایی بوده است که امروز زنجیره تولید، تأمین و توزیع دارو را تهدید میکند. در چنین شرایطی، نگاهها بیش از همیشه به سازمان غذا و دارو دوخته شده؛ نهادی که باید میان سلامت مردم، منافع صنعت و سیاستهای کلان کشور تعادل ایجاد کند.
در همین راستا، در گفت وگویی با دکتر «مهدی پیرصالحی»، رئیس سازمان غذا و دارو به پرسشهایی در خصوص سیاستهای حمایتی دولت، تدابیر مقابله با بحرانهای انرژی و ارزی، مقابله با داروهای تقلبی، و نحوه احصای کمبودها پاسخ داده است.
مشروح این مصاحبه در ادامه آمده است:
* با توجه به حذف ارز ترجیحی و تأثیر شدید بر افزایش قیمت دارو و عدم پرداخت سهم یارانهی برخی از شرکتهای تولیدی از سوی دولت و تخصیص آن به شرکتهای بیمه، سازمان غذا و دارو چه برنامه حمایتی از صنعت دارو در سالهای پیش رو دارد؟
سیاستهای حمایتی سازمان غذا و دارو در مواجهه با چالشهای صنعت دارو با توجه به حذف ارز ترجیحی و اثرات آن بر افزایش قیمت دارو، سازمان غذا و دارو همواره در تلاش است تا با هماهنگی با سایر نهادهای مرتبط، سیاستهایی را در راستای حمایت از صنعت دارو و بیماران اتخاذ کند.
تخصیص یارانه به شرکتهای تولیدی و توجه به رفع مشکلات مالی و حمایتی از بخش دارویی کشور یکی از اولویتهای اساسی سازمان غذا و دارو است
در این زمینه، تخصیص یارانه به شرکتهای تولیدی و توجه به رفع مشکلات مالی و حمایتی از بخش دارویی کشور یکی از اولویتهای اساسی سازمان است. این حمایتها علاوه بر تلاش برای کاهش مشکلات اقتصادی بر صنعت دارو، شامل پیگیری تخصیص منابع مالی و تسهیل شرایط تولید در مواجهه با چالشهای اقتصادی است. همچنین، برنامههای بلندمدت برای پایداری تأمین دارو و جلوگیری از تعطیلی خطوط تولید در دستور کار قرار دارد.
*با توجه به بحران تأمین مواد اولیه و ناترازی انرژی در تمام فصول، شما چه سیاست حمایتی از شرکتهای دارویی برای عدم مواجهه با تعطیلی خطوط و کمبود دارو در بازار اتخاذ کردهاید؟
تدابیر حمایتی از صنعت دارو و جلوگیری از چالشها در خصوص چالش تأمین مواد اولیه و ناترازی انرژی، سازمان غذا و دارو با همکاری سایر ارگانها اقداماتی را برای پیشگیری از تعطیلی خطوط تولید و کمبود دارو در بازار در نظر گرفته است.
از جمله این اقدامات، تسهیل دسترسی به منابع انرژی و مواد اولیه است. همچنین، در راستای حمایت از تولیدکنندگان داخلی، تلاش شده تا از طریق تقویت تولیدات داخلی مواد اولیه و فراهم کردن تسهیلات برای واردات مواد اولیه ضروری، این چالشها مدیریت شود.
*یکی از دغدغههای عمده مصرفکنندگان و بیماران، قیمتهای دارویی و تجهیزات پزشکی است. با توجه به فشارهای اقتصادی، چگونه سازمان غذا و دارو سیاستهای قیمتگذاری را تنظیم میکند تا از یک سو کیفیت و دسترسی داروها حفظ شود و از سوی دیگر از افزایش بیرویه قیمتها جلوگیری شود؟ آیا این سیاستها برای صنعت دارویی و مصرفکنندگان موازنهای مناسب ایجاد کردهاند؟
سیاستهای قیمتگذاری و مدیریت مشکلات اقتصادی در خصوص قیمتگذاری دارو و تجهیزات پزشکی، سازمان غذا و دارو با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی کشور و مشکلات موجود، سعی در ایجاد توازن میان حفظ کیفیت داروها و دسترسی بیماران به داروها دارد.
سیاستهای قیمتگذاری به گونهای تنظیم شدهاند که نه تنها از افزایش بیرویه قیمتها جلوگیری کنند، بلکه تولیدکنندگان دارویی بتوانند در شرایط سخت اقتصادی همچنان به تولید ادامه دهند. این سیاستها در تلاش است تا موازنهای مناسب میان منافع مصرفکنندگان و صنعت دارویی برقرار کند.
*در سالهای اخیر با رشد روزافزون داروهای تقلبی و محصولات بهداشتی غیرمجاز در بازار، سازمان غذا و دارو چه تدابیری برای مبارزه با این پدیده اندیشیده است؟ چه راهکارهایی برای افزایش آگاهی عمومی و پیشگیری از مصرف این محصولات در نظر گرفتهاید؟
مبارزه با داروهای تقلبی و افزایش آگاهی عمومی سازمان غذا و دارو در مواجهه با رشد داروهای تقلبی و محصولات بهداشتی غیرمجاز، برنامههای نظارتی و آموزشی متعددی را در نظر گرفته است.
این برنامهها شامل افزایش آگاهی عمومی از خطرات استفاده از محصولات غیرمجاز و تقلبی، تقویت نظارت بر بازار و برخورد با متخلفین است. همچنین، استفاده از فناوریهای نوین و سامانههای ردیابی محصولات دارویی، به ویژه در داروهای حیاتی، به طور مستمر مورد توجه قرار دارد.
* تحریمهای اقتصادی و بینالمللی به ویژه در زمینه واردات مواد اولیه دارویی، تأثیرات زیادی بر صنعت داروسازی کشور گذاشته است. به عنوان رئیس سازمان غذا و دارو، آیا تدابیر خاصی برای جلوگیری از کمبود مواد اولیه یا جایگزینی آنها با منابع داخلی اندیشیدهاید؟ چگونه این چالشها را در راستای تأمین داروهای حیاتی و اساسی برای بیماران مدیریت کردهاید؟
مدیریت چالشهای تحریم و کمبود مواد اولیه با توجه به تحریمها و مشکلات موجود در واردات مواد اولیه دارویی، سازمان غذا و دارو تدابیر ویژهای برای جلوگیری از کمبود مواد اولیه دارویی اتخاذ کرده است. در این راستا، تلاش برای توسعه منابع داخلی و تسهیل واردات از کشورهای مختلف، در کنار حمایت از شرکتهای تولیدی داخلی، از اولویتهای سازمان است. این اقدامات به ویژه در راستای تأمین داروهای حیاتی و اساسی برای بیماران، انجام میشود.
نحوه احصای کمبود دارو از دیدگاه سازمان غذا و دارو متفاوت است. کمبود از دید مردم زمانی ثبت میشود که دارویی در چند داروخانه یافت نشود. اما سازمان غذا و دارو کمبود را زمانی در نظر میگیرد که نه تنها داروی خاص بلکه معادل ژنریک آن هم در دسترس نباشد. اگر دارویی در داروخانههای منتخب موجود باشد، کمبود محسوب نمیشود.
این تفاوت در تعریف، علت اختلاف آمار میان سازمان و دیگر نهادها است. با این حال، حتی کمبود یک داروی حیاتی برای بیماران بسیار مهم است و هدف کاهش این کمبودها به حداقل ممکن است. در برخی موارد، واردات بیش از نیاز انجام میشود، اما توزیع نامناسب یا نگرانیهای روانی در جامعه احساس کمبود را تشدید میکند.