سهم قابل توجه بازار دارویی عراق در دستان ایران: ظرفیت بالای تهران و نیاز مبرم بغداد
گروه سلامت و دارویی برکت: صنعت داروسازی ایران یکی از مهمترین و پرتوان ترین صنایع کشور است که توانسته در طول سالها به دستاوردهای قابل توجهی دست یابد. صادرات داروها و اقلام دارویی به کشورهای همسایه، به ویژه خاورمیانه، از جمله اهداف اصلی این صنعت است.
در میان کشورهای منطقه، عراق به عنوان یکی از کشورهای همسایه و بازاری بزرگ برای صادرات داروهای ایرانی، به دلیل شرایط خاص جغرافیایی و جمعیتی خود از اهمیت و جایگاه ویژهای برخوردار است. جمعیت عراق حدود ۴۰ میلیون نفر است که نیاز به خدمات بهداشتی و درمانی گستردهای دارند. بیماریهای مزمن و نیاز به درمانهای پیشرفته در این کشور، بازار بزرگی برای داروها و محصولات دارویی ایجاد کرده است. از سوی دیگر، پس از سالها جنگ و ناآرامی، سیستم بهداشت و درمان عراق نیاز مبرمی به داروها و تجهیزات پزشکی دارد و به دلیل کمبود تولید داخلی، به شدت وابسته به واردات دارو از کشورهای دیگر، از جمله ایران است.
در همین راستا، در سالهای اخیر، روابط تجاری بین ایران و عراق به ویژه در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی گسترش یافته و آمار صادرات دارو از ایران، رشد چشمگیری داشته است. به عنوان مثال، در سال ۱۳۹۹، حجم صادرات دارو از ایران به عراق به میزان قابل توجهی افزایش یافت.
در حالی که صادرات داروهای ایران به عراق یکی از مهمترین بخشهای تجارت فی مابین بوده، همکاری های دوجانبه به دلیل نیاز بالای عراق به دارو و تجهیزات پزشکی و ظرفیتهای تولیدی بالای ایران در این حوزه شکل گرفته است
در حالی که صادرات دارویی ایران به عراق یکی از مهمترین بخشهای تجارت فی مابین بوده است، همکاری های دوجانبه به دلیل عوامل مختلفی از جمله نیاز بالای عراق به دارو و تجهیزات پزشکی و ظرفیتهای تولیدی بالای ایران در این حوزه شکل گرفته است. بر اساس گزارشهای موجود، ایران به طور سالانه مقادیر زیادی دارو به عراق صادر میکند که شامل انواع مختلفی از داروها و تجهیزات پزشکی میشود. این تجهیزات شامل دستگاههای پزشکی، دستگاههای تشخیصی و درمانی، لوازم جراحی و محصولات مصرفی پزشکی مانند سرنگها و وسایل تزریقی است.
موفقیت ایران در بازار عراق
یکی از دلایل نیاز عراق به اقلام دارویی ایران، نیازهای بهداشتی این کشور است. پس از سالها جنگ، زیرساختهای بهداشتی عراق به شدت آسیب دیده و نیاز به دارو و تجهیزات پزشکی در این کشور افزایش یافته است. همچنین، شیوع بیماریهای مختلف و نیاز به درمانهای پیشرفته، موجب شده تا عراق به واردات دارو از کشورهای همسایه، به ویژه ایران، روی آورد. از دیگر دلایل می توان به توانمندیهای ایران در تولید دارو اشاره کرد. ایران دارای صنعت دارویی پیشرفته ای است که قادر به تولید انواع داروهای ژنریک و تخصصی است. افزون بر این، داروهای تولیدی ایران از کیفیت خوبی برخوردار بوده و با قیمتهای رقابتی عرضه میشوند که این امر موجب استقبال بازار عراق از داروهای ایرانی شده است.
با بهبود شرایط اقتصادی و امنیتی در عراق، بازار دارویی این کشور در حال رشد است و در میان کشورها، ایران گزینه مناسبی برای تامین اقلام دارویی عراق است
علاوه بر این، نزدیکی جغرافیایی دو کشور نیز موجب کاهش هزینه های حمل و نقل و تسهیل در تجارت شده است. از سوی دیگر، قراردادها و تفاهمنامه های تجاری بین ایران و عراق برای تسهیل تجارت دارویی نیز نقش مهمی در افزایش صادرات ایفا کرده اند. بین دو کشور توافقات متعددی برای تسهیل و افزایش تجارت دارویی صورت گرفته که این توافقات شامل کاهش تعرفه های گمرکی، ایجاد تسهیلات بانکی و مالی و افزایش همکاریهای علمی و فناوری در حوزه داروسازی است.
همچنین، با بهبود شرایط اقتصادی و امنیتی در عراق، بازار دارویی این کشور در حال رشد است و پیش بینی ها نشان میدهد که تا سالهای آینده، تقاضا برای داروهای مختلف در این کشور افزایش خواهد یافت و در میان کشورها، ایران گزینه مناسبی برای تامین اقلام دارویی این کشور است.
چه نوع داروهایی از ایران صادر می شوند؟
داروهای ژنریک در ایران با کیفیت بالا و مطابق با استانداردهای بینالمللی تولید میشوند و به دلیل قیمت مناسب، سهم قابل توجهی از صادرات دارویی ایران به عراق را تشکیل میدهند. همچنین، داروهای تخصصی از جمله انواع داروهای مورد استفاده در درمان سرطان که در ایران تولید میشوند، به عراق صادر میشوند. داروهای مورد استفاده برای درمان بیماریهای قلبی و عروقی نیز از جمله صادرات ایران به عراق هستند.
از دیگر داروهای صادر شده داروهای بیولوژیک هستند. ایران در تولید برخی داروهای بیولوژیک و بیوژنریک یا بیوسیمیلار نیز موفق بوده و این داروها به بازار عراق صادر میشوند. افزون بر این، انواع آنتیبیوتیکها و داروهای ضد ویروس که در درمان عفونتها و بیماریهای ویروسی مورد استفاده قرار میگیرند، بخش دیگری از صادرات دارویی ایران به عراق را تشکیل میدهند.
چالشها و فرصتهای صادرات دارو به عراق
مشکلات نقل و انتقال مالی، رقابت با سایر تولیدکنندگان و استانداردهای بین المللی از جمله چالشها و مشکلات در این زمینه هستند.
تحریمهای اقتصادی علیه ایران موجب شده تا نقل و انتقالات مالی بین دو کشور با مشکلاتی مواجه شود. این مسئله میتواند مانع بزرگی در مسیر همکاریهای دارویی باشد. از سوی دیگر، بازار دارویی عراق نه تنها توسط ایران بلکه توسط سایر کشورها نیز تأمین میشود. رقابت با تولیدکنندگان دارویی کشورهای دیگر، چالشی بزرگ برای شرکتهای ایرانی است. تطابق با استانداردهای بین المللی دارویی و اطمینان از کیفیت و ایمنی محصولات، یکی دیگر از چالشهای پیش روی صادرات داروی ایران به عراق است.
با وجود چالشها، گسترش صادرات به مناطق جدید و شهرهای مختلف عراق میتواند به افزایش حجم صادرات و تقویت حضور ایران در بازار دارویی این کشور کمک کند. همچنین، افزایش تعاملات تجاری و تقویت روابط بین شرکتهای دارویی دو کشور میتواند به بهبود شرایط صادرات و افزایش همکاریها منجر شود. تبادل دانش و تجربه بین محققان و پزشکان دو کشور نیز به ارتقاء سطح علمی و تحقیقاتی در زمینه داروسازی کمک خواهد کرد.
راهکارهای بهبود صادرات
توجه به کیفیت و استانداردهای بین المللی در تولید دارو میتواند اعتماد بازار عراق به محصولات ایرانی را افزایش دهد. همچنین، استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته در تولید دارو موجب بهبود کیفیت و افزایش بهره وری تولید خواهد شد.
استفاده از دیپلماسی اقتصادی و تقویت روابط سیاسی و اقتصادی با عراق نیز میتواند به تسهیل روند صادرات دارو کمک کند. علاوه بر این، توسعه و تنوع بخشی به سبد محصولات صادراتی منجر به جذب بازارهای جدید و افزایش حجم صادرات خواهد شد. استفاده از روشهای مدرن تبلیغات و بازاریابی برای معرفی محصولات دارویی ایرانی به پزشکان و داروسازان عراقی نیز میتواند به افزایش فروش کمک کند. همچنین، ایجاد کارخانه های مشترک تولید دارو در عراق میتواند در تسهیل دسترسی به بازار این کشور موثر باشد.
با توجه به این نکات، ایران میتواند با مدیریت صحیح و بهره گیری از فرصتها، نقش مهمی در تأمین داروهای مورد نیاز عراق ایفا کند.
نتیجه گیری
در نهایت، میتوان گفت که مراودات دارویی بین ایران و عراق یکی از بخشهای مهم همکاریهای اقتصادی دو کشور محسوب میشود. ایران با توجه به توانمندیهای تولیدی خود و نیازهای عراق، توانسته است سهم قابل توجهی از بازار دارویی این کشور را به دست آورد. به عبارت دیگر، صادرات دارو و اقلام دارویی ایران به عراق دارای ظرفیتها و مزایای بسیاری است که این صادرات نه تنها به بهبود وضعیت اقتصادی و توسعه صنعت داروسازی ایران کمک میکند، بلکه میتواند به بهبود وضعیت بهداشتی و درمانی عراق نیز منجر شود.
با توجه به رشد سریع بازار دارویی عراق و نیازهای بالای این کشور به محصولات دارویی، فرصتهای زیادی برای شرکتهای ایرانی در این زمینه وجود دارد که میتوانند از آن بهره مند شوند. در همین راستا، افزایش همکاریهای دوجانبه و رفع چالشهای موجود میتواند به توسعه بیشتر این روابط و افزایش صادرات دارویی ایران به عراق منجر شود.