نسل Z با ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، به‌ویژه در زمینه نوآوری و تسلط بر فناوری‌های نوین، می‌تواند نقش اساسی در آینده صنعت داروسازی ایران ایفا کند.
گروه سلامت و دارویی برکت: صنعت داروسازی یکی از مهم‌ترین و راهبردی ترین صنایع هر کشوری محسوب می‌شود که نقش اساسی در سلامت عمومی، توسعه اقتصادی و پیشرفت تکنولوژی دارد. در ایران، این صنعت طی دهه‌های گذشته دچار تحولات چشمگیری شده و نسل‌های مختلفی از داروسازان، متخصصان و کارآفرینان در آن نقش‌آفرینی کرده‌اند. این تحولات از دیدگاه‌های علمی، فناورانه، اقتصادی و اجتماعی قابل بررسی است و با درک بهتر از نسل‌های مختلف، می‌توان به تحلیل فرصتها و چالش‌های پیش رو در این حوزه پرداخت.
یکی از جدیدترین نسل‌های فعال در این صنعت، نسل Z است که با ویژگی‌های منحصر به فرد خود، به‌ویژه در حوزه فناوری و نوآوری، توجه زیادی را به خود جلب کرده است. این نسل در مقایسه با نسل‌های قبل از خود، با چالش‌ها و فرصتهای جدیدی روبرو است که می‌تواند به رشد و توسعه صنعت داروسازی کمک کند یا آن را با موانع جدی مواجه کند. بررسی دقیق چالش‌ها و فرصتهای نسل Z در صنعت داروسازی ایران و همچنین تحلیل تغییرات نسلی در این صنعت، به ما کمک می‌کند تا چشم‌انداز آینده را بهتر درک کنیم.
تحولات نسلی در صنعت داروسازی ایران:
صنعت داروسازی در ایران به طور سنتی تحت تأثیر نسل‌های مختلفی از داروسازان و پژوهشگران قرار گرفته است. اگر بخواهیم یک دسته‌بندی کلی از نسل‌های داروسازی در ایران ارائه دهیم، می‌توانیم سه نسل اصلی را شناسایی کنیم:
۱. نسل اول: شکل‌گیری و بنیان‌گذاری (دهه‌های ۳۰ تا ۵۰)
این نسل شامل داروسازانی است که عمدتاً در دوران بعد از تأسیس دانشکده‌های داروسازی در ایران تحصیل کرده و فعالیت خود را آغاز کردند. در این دوران، صنعت داروسازی ایران بیشتر به واردات دارو وابسته و تولیدات داخلی بسیار محدود بود. داروسازان نسل اول بیشتر به عنوان بنیان‌گذاران این صنعت در ایران شناخته می‌شوند و تلاش‌های اولیه آن‌ها بیشتر بر تأسیس زیرساخت‌های تولید دارو و راه‌اندازی اولین کارخانه‌های داروسازی متمرکز بود. همکاری‌های این نسل با کشورهای اروپایی به‌ویژه در تأمین تجهیزات و مواد اولیه دارویی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود.
۲. نسل دوم: توسعه و گسترش (دهه‌های ۶۰ تا ۸۰)
نسل دوم داروسازان در دوران بعد از انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی پا به عرصه گذاشتند. این نسل با چالش‌های متعددی مانند تحریم‌های اقتصادی و کمبود منابع دارویی مواجه بود، اما توانست با تکیه بر پژوهش‌های علمی و توسعه زیرساخت‌های تولیدی، صنعت داروسازی داخلی را به یک سطح خودکفایی نسبی برساند. این نسل بیشتر بر تولید داروهای ژنریک و توسعه واحدهای تولیدی متمرکز بود. از آنجایی که این نسل شاهد تحولات جهانی در حوزه داروسازی بود، تلاش‌های زیادی برای انتقال دانش و فناوری‌های جدید به کشور انجام داد.
۳. نسل سوم: ورود به عرصه بین‌المللی و نوآوری (دهه ۹۰ به بعد)
نسل سوم داروسازان ایران در دوران پس از تحریم‌ها و بازگشت به عرصه‌های بین‌المللی فعالیت خود را آغاز کرد. در این دوره، تلاش‌ها برای نوآوری در تولید داروهای جدید، توسعه بیوتکنولوژی و ورود به بازارهای بین‌المللی شدت گرفت. داروسازان این نسل با بهره‌گیری از فناوری‌های جدید مانند بیوتکنولوژی، نانوتکنولوژی و دارورسانی هوشمند، به توسعه داروهای تخصصی پرداختند و بازارهای جدیدی را هدف گرفتند. علاوه بر این، تلاش‌های زیادی برای جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی و افزایش تعاملات بین‌المللی در حوزه داروسازی صورت گرفت.
نسل Z: نوآوران دیجیتال در صنعت داروسازی ایران
نسل Z که از اواسط دهه ۹۰ به بعد وارد بازار کار شده‌اند، با تکنولوژی‌های دیجیتال و اینترنت از دوران کودکی آشنا بوده و به سرعت در حال تبدیل شدن به نیروی محرکه اصلی نوآوری در صنایع مختلف، از جمله داروسازی، هستند. این نسل دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی است که آن‌ها را از نسل‌های قبلی متمایز می‌کند و تأثیر قابل‌توجهی بر روندهای نوظهور در صنعت داروسازی ایران خواهد داشت.
ویژگی‌های نسل Z چیست؟
تسلط بر فناوری‌های نوین: یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های نسل Z، تسلط بر فناوری‌های دیجیتال و تکنولوژی‌های نوظهور است. آن‌ها با ابزارهای هوش مصنوعی، تحلیل داده‌های بزرگ، اینترنت اشیا (IoT)، و یادگیری ماشین به راحتی ارتباط برقرار می‌کنند و این فناوری‌ها را به‌عنوان ابزارهایی اساسی برای نوآوری در داروسازی به کار می‌گیرند. این ویژگی به آن‌ها اجازه می‌دهد تا فرآیندهای تولید و توزیع دارو را بهینه کنند و به توسعه داروهای جدید کمک کنند. به عبارت دیگر، یکی از ویژگی‌های برجسته نسل Z تسلط بر فناوری‌های دیجیتال و توانایی استفاده از هوش مصنوعی و داده‌کاوی برای بهبود فرآیندهای داروسازی است. در حال حاضر، یکی از بزرگ‌ترین فرصت‌هایی که نسل Z می‌تواند در صنعت داروسازی ایران ایجاد کند، استفاده از هوش مصنوعی و تحلیل داده‌های بزرگ برای بهینه‌سازی فرآیندهای تحقیق و توسعه (R&D) داروهاست.
به‌عنوان مثال، با استفاده از هوش مصنوعی، فرآیند توسعه داروها می‌تواند به‌طور چشمگیری تسریع شود. الگوریتم‌های پیشرفته هوش مصنوعی قادر به پیش‌بینی تأثیرات جانبی داروها بر اساس داده‌های بالینی بزرگ هستند، که این امر می‌تواند به کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای تولید داروهای جدید کمک کند. همچنین، نسل Z با استفاده از ابزارهای مدرن فناوری مانند یادگیری ماشین (Machine Learning) می‌تواند مدل‌های پیش‌بینی برای شناسایی و تولید داروهای شخصی‌سازی‌شده ایجاد کند. این نوع داروها با توجه به نیازها و ویژگی‌های ژنتیکی هر فرد طراحی می‌شوند و می‌توانند تأثیر بسزایی در درمان بیماری‌های مزمن و پیچیده مانند سرطان، دیابت و بیماری‌های قلبی داشته باشند.
نوآوری در مدل‌های کسب‌وکار: نسل Z به دنبال ایجاد تغییرات اساسی در مدل‌های کسب‌وکار سنتی است. آن‌ها به شدت به مفهوم استارتاپ‌های دارویی و مدل‌های کسب‌وکار مبتنی بر فناوری علاقه‌مندند. این نسل به جای وابستگی به روش‌های سنتی تولید و توزیع دارو، به دنبال استفاده از فناوری‌هایی مانند تله‌مدیسین، پلتفرم‌های آنلاین فروش دارو و حتی فناوری‌های نوظهوری مانند دارورسانی دیجیتال هستند.
مشارکت بین‌المللی و استفاده از فرصتهای جهانی: نسل Z به دلیل تسلط به زبان‌های خارجی و دسترسی به منابع بین‌المللی از طریق اینترنت، به‌راحتی می‌تواند با دانشمندان و شرکت‌های دارویی دیگر کشورها همکاری کند. این نسل به‌طور فعال در پروژه‌های تحقیقاتی بین‌المللی شرکت می‌کند و از تجربیات جهانی برای توسعه فناوری‌های دارویی در ایران بهره می‌برد.
آگاهی از مسائل زیست‌محیطی و اجتماعی: یکی از ویژگی‌های برجسته نسل Z، توجه ویژه به مسائل زیست‌محیطی و اجتماعی است. این نسل به‌دنبال توسعه داروها و روش‌های درمانی است که تأثیر کمتری بر محیط‌زیست داشته باشد. همچنین، آن‌ها به مفاهیمی مانند داروهای شخصی‌سازی‌شده و پزشکی دقیق که بر اساس نیازهای هر فرد تنظیم می‌شود، علاقه‌مند هستند.
چالش‌ها و فرصتهای نسل Z
نسل Z با بهره‌گیری از دانش خود در حوزه فناوری‌های نوین می‌تواند به توسعه داروهای جدید و بهینه‌سازی روش‌های تولید کمک کند. آن‌ها قادر به استفاده از فناوری‌های نوین مانند بیوتکنولوژی و نانوتکنولوژی برای تولید داروهای مؤثرتر هستند. این نسل به دلیل آشنایی با فرهنگ‌ها و بازارهای جهانی، می‌تواند به‌طور مؤثرتری در بازارهای بین‌المللی حضور پیدا کند و محصولات دارویی ایران را به کشورهای جدید صادر کند.
چالش‌ها:
زیرساخت‌های صنعت داروسازی در ایران هنوز به‌طور کامل با فناوری‌های نوین همگام نشده‌اند و نسل Z ممکن است با چالش‌هایی در اجرای ایده‌های نوآورانه خود مواجه شوند. تحریم‌های اقتصادی همچنان یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پیش روی نسل Z در توسعه و گسترش فعالیت‌های دارویی است. این تحریم‌ها دسترسی به فناوری‌های جدید و بازارهای بین‌المللی را دشوار می‌کند.
نسل Z به‌عنوان یک نسل جدید و فناورمحور، تفاوت‌های زیادی با نسل‌های قبلی خود دارد که ممکن است در برخی موارد باعث تنش یا اختلاف نظر در فضای کاری شود. در حالی که نسل‌های قبلی بیشتر به شیوه‌های سنتی تولید و توزیع دارو پایبند هستند و تجربه عملی گسترده‌ای در این زمینه دارند، نسل Z به دنبال استفاده از روش‌های نوین و بهینه‌سازی فرآیندها با استفاده از فناوری‌های جدید است. به‌عنوان مثال، بسیاری از داروسازان نسل‌های قبلی در ایران به‌دلیل تحریم‌ها و محدودیت‌های اقتصادی، بیشتر به تولید داروهای ژنریک (تولید معادل‌های داروهای خارجی با فرمولاسیون مشابه) تمرکز داشته‌اند. اما نسل Z که با دسترسی به اینترنت و منابع جهانی رشد کرده‌اند، دیدگاه متفاوتی دارند و تلاش می‌کنند تا از فناوری‌های جدید برای تولید داروهای نوآورانه و حتی ساخت داروهای تخصصی‌تر استفاده کنند.
فرصتها:
این تعامل بین نسل‌ها، اگرچه چالش‌برانگیز است، اما می‌تواند به‌عنوان یک فرصت مهم در جهت تبادل دانش و تجربیات بین نسل‌های مختلف در صنعت داروسازی ایران عمل کند. به‌عنوان نمونه، نسل‌های قبلی می‌توانند تجربیات عملی خود را در زمینه مدیریت بحران‌ها و مقابله با مشکلات ناشی از تحریم‌ها به نسل Z منتقل کنند، در حالی که نسل Z نیز می‌تواند دیدگاه‌های نوآورانه و فناوری‌های جدید را به صنعت داروسازی وارد کند.
تعاملات بین‌المللی نسل Z و نقش آن در صادرات دارو
نسل Z در مقایسه با نسل‌های قبلی، به‌واسطه تسلط به زبان‌های خارجی و دسترسی به اطلاعات و ارتباطات جهانی از طریق اینترنت، توانایی بیشتری برای ورود به بازارهای جهانی دارد. این نسل با استفاده از شبکه‌های اجتماعی، پلتفرم‌های آنلاین و دسترسی به منابع بین‌المللی، می‌تواند به‌طور مستقیم با شرکت‌های داروسازی خارجی و مؤسسات تحقیقاتی بین‌المللی در تعامل باشد.
این تعاملات بین‌المللی به‌ویژه در زمینه صادرات دارو و فناوری‌های دارویی اهمیت بالایی دارد. نسل Z می‌تواند از این فرصتها برای توسعه بازارهای جدید برای محصولات دارویی ایران استفاده کند. به‌عنوان مثال، با توجه به بازارهای در حال رشد در کشورهای آفریقایی و آمریکای لاتین، نسل Z می‌تواند به شناسایی نیازهای خاص این بازارها و تطبیق محصولات دارویی ایران با این نیازها بپردازد. این نوع بازارها به‌ویژه به دلیل نیاز به داروهای کم‌هزینه و ژنریک، فرصتهای خوبی برای صادرات داروهای تولیدی ایران فراهم می‌کنند.
آگاهی نسل Z از مسائل زیست‌محیطی و تأثیر آن بر دارو
نسل Z نسبت به مسائل زیست‌محیطی آگاهی بیشتری دارد و این آگاهی بر فعالیت‌های دارویی آن‌ها نیز تأثیرگذار است. این نسل به دنبال راهکارهایی است که هم از نظر زیست‌محیطی پایدار باشد و هم تأثیرات منفی کمتری بر محیط‌زیست داشته باشد. در صنعت داروسازی، این به معنای استفاده از روش‌های تولید پاک‌تر، کاهش مصرف مواد شیمیایی مضر، و همچنین توسعه داروهایی است که تأثیرات زیست‌محیطی کمتری دارند.
به‌عنوان مثال، تولید داروهای زیستی و بیوتکنولوژیک که تأثیرات زیست‌محیطی کمتری دارند، یکی از اهداف اصلی نسل Z است. همچنین، استفاده از فناوری‌های نانوذرات دارورسانی که دقت بیشتری در رساندن دارو به نقاط خاص بدن دارند و از مصرف بی‌رویه دارو جلوگیری می‌کنند.
نتیجه گیری
نسل Z با ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، به‌ویژه در زمینه نوآوری و تسلط بر فناوری‌های نوین، می‌تواند نقش اساسی در آینده صنعت داروسازی ایران ایفا کند. اما برای بهره‌برداری کامل از پتانسیل‌های این نسل، نیاز است که زیرساخت‌های مناسب فراهم شود و چالش‌های پیش‌رو مانند تحریم‌های اقتصادی و کمبود منابع علمی و فناوری‌های پیشرفته برطرف گردد. با حمایت مناسب، نسل Z می‌تواند صنعت داروسازی ایران را به مرحله‌ای جدید از توسعه و نوآوری هدایت کند.
برای امتیاز به این نوشته کلیک کنید!
